• Hakkımda
  • Yazılarım

Öznur Doğan

Tag Archives: taksim

Anne Kafamda Bit Var!

30 Çarşamba Oca 2013

Posted by Öznur Doğan in Edebiyat, kitap inceleme, kitap tanıtım

≈ Yorum bırakın

Etiketler

1 mayıs, 80'ler, abdullah çatlı, alev alev, allah allah, almanya, anne kafamda bit var, apolitik toplum, bayram, cannes film festivali, darbe dönemi, dayak, gülşen bubikoğlu, hürriyet gazetesi, müjdat gezen, müjde ar, mısır çarşısı, pınar selek, taksim, tarık akan, tercüman gazetesi, yol, yılmaz güney


anne-kafamda-bit-var-tarik-akan

Kafamda Bit Var elime geçtiğinde onu bu kadar çabuk ve çok sevebileceğimi düşünmemiştim. Tarık Akan mı yazmış? Allah allah diye düşündüm önce. Biraz cahilliğimden olsa gerek. Sonra farkına vardım ki pek çok arkadaşım okumuş bu kitabı. İyi de yapmışlar.

Anı olduğu için rahat ve okunabilir bir kalem ile yazılmış. Aslında Tarık Akan’ın yazarlık deneyimi olduğunu düşünürsek sade ve akıcı olması onun en doğal hakkı. Bir de başından geçen zorlukları insanlara zor bir dille mi anlatsın?

Koca bir toplumun apolitik olmasına neden olan o önemli zamanlara gidiyoruz. 80’lerden sonra doğan her çocuğun siyasetten uzak tutulduğu, canları yanan anne babaların gözleri gibi baktıkları evlatlarını korumak için ellerinden geleni yaptığı. Sıkı yönetim zamanında, evden dışarı çıkma yasağı da varken Tarık Akan Almanya’da verdiği bir demeç yüzünden tutuklanır. Demeç Tercüman gazetesi tarafından çarpıtılarak yazıldığı için Almanya’dan döner dönmez havaalanında tutuklanır Tarık Akan. Elindeki bavulu Müjdat Gezen’e verir ve abisinin evini boşaltmasını istediğini söyler. Tutuklana Tarık Akan önce Türk polisinin egosu ile karşılaşacak ardından da bit  ve pire içerisinde uzunca bir süre geçirecektir.

Tarık Akan’ın bu süreçte başından geçen olaylar gerçeklerin küçük bir yansımasıdır. 80’ler döneminde gerçekleşen baskı ve baskın rejim nedeni ile sağ ve sol çatışması alev alev yanarken cezaevlerinde ve ıslahevlerinde işkence en çok başvurulan tekniklerden bir tanesidir. Kişiden kişiye değişmekle birlikte o anda akıllarına hangi işkence yöntemi gelirse onu uygulayan polis, copla ayak altına vurma, cinsel organdan elektrik verme, kırılan kemikler ile oynama ve tabii ki dayak voltranı ile kendi çaplarında ifade almışlardır. Bu dönemde yaşanan her olay akıllara durgunluk verecek seviyede korkunçtur aslında.

Kitabı okurken de hızlıca akıp gitmesinin en büyük nedenlerinden bir tanesidir bu. Bildiğiniz, aşina olduğunuz bir durum ile karşılaşıyorsunuz. Hazmetmesi güç olsa da yeni olmadığı için anlaşılabilir. Bir düşünsenize, en çok sevdiğiniz insanlar, ailenizdeki kişiler bir dönem geceleri dışarı çıkamadı, çıktıkları için dövüldü, bir görüşü savundukları için dövüldü ve hatta sırf bazı kesimler istiyor diye yalan ifade verdirilip o ifade verdirilene kadar eşek sudan gelinceye kadar dayak yedi.

Ne kadar acı ve ne kadar gerçek. Ne kadar Türkiye. Tarık Akan’ın cezaevinde karşılaştığı insanlar ise tam anlamı ile Memleketimden İnsan Manzaraları. Sağcı, solcu, doktor, kimyager, öğrenci, katil zanlısı, düşünce suçlusu ve niceleri. Haklı ya da haksız orada bulunarak bir rejimin kurbanları olanlar. Aslında fikirlerin ve örgütlerin kurbanları olanlar. Abdullah Çatlı’ya silahı veren adamın küçük kardeşi örneğin. Hangi şartlarda yetiştiriliyor da birisini öldürmek, sonunda ölümün olduğu bir eylem için kıvanç duyabiliyor? Ya da nasıl bir polis sırf hemşehrisi olduğunu öğrendiği tutukluya daha iyi davranabiliyor ve diğerlerine kan kusturuyor.

Burası Türkiye.

Burada eğer öğrenciyseniz polisler coplarını hazırlamıştır sizi kovalamak için. Okulunuzun içindedirler. Protesto ettiğinizde aniden müdahale ederler. Sivil polisle kaynıyordur okulun bahçesi.

Burası Türkiye.

Burada sırf bir takımı desteklediğiniz ve taraftarı olduğunuz için de dövülebilirsiniz polis tarafından. Hem de yine gaz bombaları ve tazyikli sularla. Kaçmaya çalışırken kayıp da olabilirsiniz.

Burası Türkiye.

Öğretmen, öğrenci, işçi ya da her neyse olarak aradığınız her hakkın kaba kuvvet ile geri döndüğü yerdir. Taksim Meydanı’dır 1 Mayıs’ta.

Burası Türkiye.

Çok sevdiğin ama kıskandığın için bir kadını da öldürebilirsin, öldürte de bilirsin. Öldürmek problem değil, önemli olan erilliğindir.

Burası Türkiye.

Yıllar önce öldürülen gazetecilerin davaları “delil yetersizliği”nden bırakılır, ancak delil yetersizliği ile salıverilmiş bilim insanları hapse atılabilir.

Burası Türkiye.

Daha saymamı ister misiniz? Ben saymaktan yorulsam da burası gerçekten Türkiye ve burada her facia sıradan… Çok sıradan.

Tutunabilenlere Gönderilen Mektup

09 Cuma Mar 2012

Posted by Öznur Doğan in Edebiyat, kitap inceleme, kitap tanıtım

≈ 6 Yorum

Etiketler

öznur doğan, bir bilim adamının romanı, gaziosmanpaşa, kitap incelemesi, kitap tanıtımı, maroia, mina urgan, mustafa inan, olric, otobüs, oznurdogan.com, oğuz atay, taksim, tutunamayanlar


Hayatımın belirli dönemleri belirli insanları kıskanmakla geçti. Çok bir sene yaşadığımı söyleyemem şimdilik, fakat kazık çakmak gibi bir niyetim de yok dünyaya. Toplasanız yüz beş sene daha yaşarım sonra ölür giderim ben de, Sultan Süleyman’a kalmamış bana mı kalacak dünya? Kalmaz.

Oğuz Atay’ı tanıyanları kıskandığım bir dönem de oldu benim, bazen nükseder hala bu kıskançlığım. Özünde çok kıskanç bir insan değilimdir ama yazarlar ve kitaplar olunca söz konusu saldırganlaşıyorum birazcık. Ya ben başkası olayım ya da kıskandıklarım benim yanımda olsun istiyorum. Bencillik seviyesini de böyleye yükseltiyorum.

Şimdiye kadar yazdığım bloglarda birden fazla gönderme yaptım Oğuz Atay’a ve Tutunamayanlar’a. En çok de kitap hakkında yapılan yorumlara. Kitap… Kitap… Nasıl güzel kokar.

Tutunamayanlar’ı bana Gaziosmanpaşa’dan Taksim’e giden 55 numaralı otobüs hattında tavsiye edildi ilk, orta sondayken ben henüz. İki kadın konuşurlarken beni de konuşmalarına davet ettiler, sorular sordular. O sırada elimde okumakta olduğum kitabı gördüler ve adı Tuğba olan – bu adı hala unutmamış olmam enteresan – bana “Oğuz Atay okumalısın” dedi, “Tutunamayanlar’ı çok beğeneceksin.”

Allah allah, Oğuz diye bir adam varmış, ne de acayip isimli kitap yazmış. Tutunamayanlar mı? İşin aksi tarafı otobüs tıklım tıkış ve ben tutunamıyorum. Gereksiz bir gülümseme yayılıyor yüzüme. Taksim’de iniyorum. Zaman geçiyor, kitabın varlığını unutuyorum. Tabii o zamanlar kitap gözümüze gözümüze sokulur vaziyette değil. Sakin ve kuytu köşelerde hafif nefes alışverişleri ile yaşıyor. Oğuz Atay zaten sessiz adam vesselam, harala güreleye gelemiyor.

Yine de Oğuz Atay ismi aklımın bir köşesinde, ortaya çıkmayı bekleyen türden. Lise 2’de edebiyat öğretmenimin evine gitme vizesi alıyorum. Kitabı görüyorum. Tutunamayanlar. Hemen rica ediyorum, alıyorum. Ama bu kitabı elime aldığımda daha önce duyduğum tüm  cümleler kulağıma geliyor; Çok zor, bölümleri çok acayip. Ben okumaya başladım ama bıraktım. Hayatımda okuyamadığım tek kitaptı. O kadar çok kalındı ki taşımaktan usandım. Ve niceleri.

Korkuyorum kitaptan. Gerçekten de kalın bir kitap. Üzülüyorum ama çaktırmıyorum. Alıyorum kitabı elime, yaklaşık 2 hafta bende kalıyor. Geri veriyorum sayfasını bile açmadan öğretmene kitabı. Üzgünlük var üzerimde. Kitaba dokunmadım bile; korkuyorum.

Aradan seneler geçiyor, üniversite ikinci sınıfın ikinci dönemindeyim. Herkeste bir Oğuz Atay telaşı. Etekleri zil çalıyor milletin, bir adam varmış ölmüş de kıymeti bilinmemiş. Oğuz’muş da Atay’mış. Bu sefer daha çok üzülüyor ve utanıyorum. Yıllar önce elime geçen şansı kötüye kullandığım için. Ama bozmuyorum pozu ve arkadaşımdan alıyorum kitabı.

O daha önce kitabı okumuş hatta Olric’le çoktan içli dışlı olmuş. Sıra bana geliyor. Kitabı okumaya başlıyorum ve masal burada başlıyor.

Tutunamayanlar’ı seviyorum. Tutunamayanlar’ı karelere bölemeyeceğim kadar seviyorum. Olric’i sürekli söylemeyecek kadar, noktasız virgülsüz bölümünden dem vurmayacak kadar, Oğuz Atay’ın diğer tüm kitaplarını okumaya söz verecek kadar seviyorum. Elimde olan Bir Bilim Adamının Romanı’na başlamaya karar veriyorum.

Tutunamayanlar’ı seviyorum ama Oğuz Atay’ı daha çok seviyorum. Korkuyu Beklerken’i Tutunamayanlar’dan önce okumuş olduğum için seviyorum. Oğuz Atay’ı erkenden öldüğü için bile seviyorum. Bazen ölüm daha kıymetlidir yaşamdan.

Ama ben en çok Oğuz Atay ile aynı sofrada yiyip içebilenleri kıskanıyorum, hem de delicesine.

Not: Güzel adamsın vesselam.

Belkıs, Cevat ve Ne İdüğü Belirsizler

28 Salı Şub 2012

Posted by Öznur Doğan in Edebiyat, kitap inceleme, kitap tanıtım

≈ Yorum bırakın

Etiketler

öznur doğan, balo sokak, defamiliarization, formalist, küçük beyoğlu, kitap incelemesi, kitap tanıtımı, laurence sterne, maroia, orçun türkay, oznurdogan.com, russian formalism, taksim, tristram shandy


Kitapları severim. İnce kitapları severim. Kalın kitap büyük puntoyu severim. Kalın kitap karınca punto kitabı sevmem. İnce kitap karınca puntoyu sinsi bulurum.

Orçun Türkay ise farklı bir şekilde yazıyor hikayelerini bu sefer. Her hikaye için önce bir resim çiziyor – açık konuşalım çizimler acemice Orçun – ve sonra bu resimlere dair hikayeler oluşturuyor.

Resim çizmek zor iş, şimdiye kadar eminim pek çoğumuz çöp adam çizdik. Ve bunla da gururlandık bazen. Zaten resim yeteneği özel kişilere verilmiştir, dedik ve işten kurtulduk. Peki resim ile yazıyı birleştirmek? Normal bir resime hikayeler düzmek ve onları paylaşmak.

Orçun Türkay tam da bunu yapıyor bu sefer. Bir masada oturan iki adamı resmediyor, birisinin arkası dönük diğeri ise kızgın kızgın Orçun’a bakıyor. Orçun bunları çiziyor ve bu iki adama dair hemen bir hikaye yazıyor. Hikayeler, hikayeleri kovalıyor. Resimler yazılara dönüşüyor. Resim ve yazının ana malzemesi kalem ve kağıt zaten. Bir sorun yaşamıyor Türkay bu değiş tokuş sırasında. Hatta bildiği bir bölgeye girmiş olmanın rahatlığı bile vardır üzerinde, resim zordur çünkü evet. Kabul edelim.

Farklı bir tarzda yazıyor bir de Orçun Türkay. Bıçkın delikanlı ağızlarını severim ben. Hatta kaypak insanları da severim. Kaypaklığın yakıştığı insanlar gerçekten vardır. * Orçun da biraz bıçkın biraz kirli bir ağızla yazıyor. Yazılar Taksim’den çıkıyor, Küçük Beyoğlu’na yakıncacık Balo Sokak’ta nefes alan kısımları da var kelimelerinin.

Bu yüzden de sıradan bir dil olmuyor yazdığı, kendisine gönderme yapıyor bazen de. Evet, yazı bir anda duruyor ve siz onun bir hikaye olduğu gerçeğine yaklaşıyorsunuz. Biz buna “defamiliarization” yabancılaştırma diyoruz Rus yapısalcıları olarak. İçimdeki formaliste dur diyemem bazı bazı. Laurence Sterne olasım gelir.

WordPress.com'da bir web sitesi veya blog oluşturun

Gizlilik ve Çerezler: Bu sitede çerez kullanılmaktadır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek bunların kullanımını kabul edersiniz.
Çerezlerin nasıl kontrol edileceği dahil, daha fazla bilgi edinmek için buraya bakın: Çerez Politikası
  • Abone Ol Abone olunmuş
    • Öznur Doğan
    • Diğer 123 aboneye katılın
    • WordPress.com hesabınız var mı? Şimdi oturum açın.
    • Öznur Doğan
    • Abone Ol Abone olunmuş
    • Kaydolun
    • Giriş
    • Bu içeriği rapor et
    • Siteyi Okuyucu'da görüntüle
    • Abonelikleri Yönet
    • Bu şeridi gizle
 

Yorumlar Yükleniyor...