ben de az e.e.cummings değilmişim
29 Pazar Nis 2012
29 Pazar Nis 2012
16 Cuma Mar 2012
Etiketler
a leaf falls, amerikan şiiri, öznur doğan, cummings, dr oetker, e.e.cummings, edward estlin cummings, kübizm, kitap incelemesi, kitap tanıtımı, loneliness, majüskül, maroia, modern şiir, oznurdogan.com, profil, samet köse, soyut, wikipedia, yapı kredi yayınları
Bir garip adam Cummings, Amerikan Şiir’inde oldukça modern hareketler yapıyor. Çekirgeye benzeyen şiirler yazıyor bu adam. Harfleri sıralıyor ve görsel olarak size çekirgeyi gösteriyor harflerle. Acaba günlük yaşantısında nasıldı?
Hem ressam hem şair Cummings, yaptığı resimler Kübist akımdan etkilenerek yapılmış resimleri var. Oldukça güzel ve soyut resimler bunlar. Renkler canlı ve iç içe. Düşündürmek istediği her şeyi bir araya koyabilmek için belki de böyle bir yol izlemiştir e.e.Cummings.
İsminin kısaltılmış halinde neden e.e. şeklinde yazıldığını merak edenler için önce ismin uzun halini paylaşıyorum; Edward Estlin Cummings. Yüksek oranda ses uyumu içeren bu ismin neden küçük yazıldığına dair ise şu açıklama imdada yetişiyor;
E. E. Cummings’in geleneksel olmayan majüskül (büyük) harf kullanma tarzı zaman zaman yayıncı ve okurları tarafından isminin küçük harflerle ve araya nokta konulmadan yazılması suretiyle öne çıkarılmıştır. Ölümünden sonra eşi tarafından bir kitabın önsözünde belirtildiği üzre yazar sadece küçük harf kullanarak şiirlerini yazmıştır. Böylece ismi resmi olarak “e. e. cummings” olarak değiştirilir. Fakat daha sonra, Cummings tarafından eserlerini Fransızcaya çeviren kişiye yazılan bir mektup incelendiğinde isminin yazılışında büyük harf kullanılmasını tercih ettiği ortaya çıkar. Bugün Cummings’i araştıran bir kişi yazarın ismini küçük harfle yazmasının bir alçakgönüllülük göstergesi olduğunu düşünebilirken, bir diğeri bu durumu yazarın kibirli olmasıyla açıklamaktadır.Kısacası tartışmalar hâlâ devam etmektedir. *
Böyle ilginç bir adamın tabii ki de ilginç şiirlerinden örnek vermeden geçmeyeceğim. Şöyle bir şiir yazmış şairimiz;
l(a
le
af
fa
ll
s)
one
l
iness
İlk bakışta tamamen anlamsız gelen bu şiire birazcık ince yaklaştığınızda iki parça görüyorsunuz, birisi parantezin dışı, diğeri de parantezin içi. Parantezin dışında şu yazıyor; loneliness.
Parantezin içinde ise “a leaf falls” yazmakta. Bir yaprak düşüyor ve bu yalnızlıkla ilişkilendiriliyor. Mevsim elbette sonbahar, yaprak yalnızlığa düşüyor, yalnızca düşüyor, tek başına düşüyor. Şiirin içinde birden fazla “1” vurgusu var. İlk satırdaki ‘L’ harfinin küçük yazılması ve roma rakamı ile 1 yazmış olması. aynı zamanda ‘falls’un yine tek tek yazılan roma rakamına benzer l harfleri. Doğrudan kelime olarak geçen ‘one’ ki İngilizce’de 1 demek olduğunu bilmeyen yoktur. Ve sonra yine bir L harfi görüyoruz, 1 yerine geçen.
Peki şiir neden bu formda yazılmış. Sanki bir yaprağın düşüşü gibi yazılmamış mı? İlk başta tutunan bir dalda, sonra düşen ve en sonunda yerde uzunlamasına yatan.
Peki Cummings bu kadar güzel şiir yazmayı nereden öğrendi?**
Böyle enteresan noktalarla e.e.Cummings’in şiirleri insanı hem farklı bir boyuttan yakalıyor, hem de böyle şiir yazmanın nedenini sorgulatıyor. Bir şiirin ardında birden fazla anlam ve form olabileceğini gösteriyor.
e.e.Cummings’i ise Türkçe’ye Samet Köse çeviriyor. Cummings’in tüm şiirlerini toplayıp bir kitap yapıyor.
Cummings şiirine dair daha söylenecek çok şey var fakat bunları yazıp ders minvalinde yazı paylaşmak istemiyorum. Yoksa şiirlerinde hangi konulardan bahseder, ne yapar ne eder diye yazılacak nereden baksanız üç beş paragraf var. Ben yine de tadında bırakayım, bir yaprak düşsün ve yaprak hikayeler oluştursun.
*wikipedia
** DrOetker reklamı çirkin ağızlı kıza gönderme.